Szkieletor, biurowiec FSM

Powroty z wakacji do domu zawsze były długie i męczące, i to pomimo bardzo dużej kanapy w Wartburgu. Na podszybiu rytmicznie bujał głową piesek, a ja z rodzeństwem wypatrywaliśmy Fiatowskiego Szkieletora witającego nas w domu. Biurowiec był dla mnie ważny nie tylko jako informacja, że już jestem u siebie, oprócz kominów Elektrociepłowni i Katedry św. Mikołaja był ważnym punktem nawigacyjnym.

W latach 70 ubiegłego wieku w Fabryce Samochodów Małolitrażowych (FSM), rozpoczęto budowę najnowocześniejszego i najwyższego budynku w Bielsku-Białej. Przy ulicy Warszawskiej powoli rósł 12 piętrowy budynek, mający pomieścić administrację, bibliotekę, stołówkę i przychodnię. Mijały lata i fabryka powoli traciła płynność finansową, by w roku 1989 wstrzymać budowę. Przez kilkanaście lat niedokończony biurowiec świecił pustkami, wielki pomnik socjalizmu i PRL-u niszczał...

W 1992 Fabryka Samochodów Małolitrażowych zmieniła właściciela i nowym gospodarzem stało się FCA Italy. Nowo powstała firma Fiat Auto Poland szukała inwestorów i dzierżawców, ale nie znalazła nikogo godnego. Przez swoje ostatnie lata służył za powierzchnię reklamową dla pobliskich sklepów. Pozostał w stanie surowym aż do kresu swoich dni, trzeciego lipca 2008 roku.

Informacja o planach wyburzenia dla wielu mieszkańców była szokiem, takim jak likwidacja nieczynnych kominów Elektrociepłowni EC1. Jak zawsze pojawiły się obozy zachwyconych, oburzonych, oraz tych, którzy to mieli w głębokim poważaniu. Pomimo dwukrotnie większych kosztów i dłuższego czasu rozbiórki obawa o pobliskie centrum handlowe i ważny węzeł komunikacyjny przeważyła, wybrano decyzję o wyburzeniu klasycznym. Do tańca poproszono firmę z 20-letnim stażem, która dwa lata wcześniej wysadziła w Tychach brata bliźniaka naszego Szkieletora. Rozbiórka rozpoczęła się 25 kwietnia 2008 roku. Wieżowiec był obijany kulą wyburzeniową o wadze przekraczającej dwie tony, wiszącej na ramieniu żurawia o długości kilkudziesięciu metrów. Zewnętrzna konstrukcja zbierała uderzenia przez półtora tygodnia, a od ostatniego uderzenia do kupy gruzu minęło 12 sekund. Odszedł wraz z wielkimi socjalistycznymi marzeniami.

Zdjęć do dzisiaj nie zachowało się zbyt wiele, a tymi, które pozostały chętnie się podzielę.