Słowackie Klejnoty: Fotograficzna Relacja z Bańskiej Szczawnicy – Miasta Złota, Srebra i Miedzi
- date_range 2024-03-26
- |
- remove_red_eye1072
- |
Bańska Szczawnica to jedno z najpiękniejszych i najbardziej fascynujących miejsc, jakie miałem okazję odwiedzić. Położone w sercu Słowacji, otoczone górami i przepełnione historią, sprawia wrażenie, jakby czas płynął tu inaczej. Jako fotograf chciałem uchwycić jego malowniczość i wyjątkowe dziedzictwo. Kompaktowość miasta pozwala w jednej chwili zejść pod ziemię do dawnych sztolni, by po chwili znaleźć się na pobliskim wzgórzu z widokiem na całą okolicę.
To właśnie ta różnorodność sprawia, że emocje towarzyszące każdemu miejscu są nie do podrobienia. W pamięci szczególnie zapadła mi wizyta w jednej z kopalń, ciemność, chłód i echo kroków tworzyły atmosferę jak z innego świata. Chwila, gdy przewodnik zapalił lampę górniczą i odsłonił mieniącą się rudę w ścianie tunelu, była jak otwarcie drzwi do przeszłości.
Bańska Szczawnica: Miasto zrodzone z wulkanu, srebra i tajemniczych wód
Nazwa „Bańska” pochodzi od słowackiego słowa baník, czyli górnik, to jasne nawiązanie do górniczej historii miasta. Z kolei „Szczawnica” to spolszczenie słowackiego Štiavnica, które pochodzi od słowa štiav, oznaczającego kwaśne wody, czyli szczawy. Nazwa ta nawiązuje zatem nie tyle do otaczających miasto gór, co do licznych mineralnych źródeł występujących w regionie.
Według miejscowej legendy, to salamandra – magiczne stworzenie uznawane za strażnika ognia i minerałów, wskazała górnikom miejsce, w którym odkryto złoża kruszców. Tam właśnie powstała pierwsza kopalnia i z czasem całe miasto.
Trzeciorzędowy stratowulkan, którego centrum stanowi dzisiejsza Bańska Szczawnica, miał powierzchnię ponad 2000 km². Choć jego erupcje zakończyły się miliony lat temu, pozostawiły po sobie bogactwo minerałów. Ziemia kryje tu złoto, srebro, miedź i inne skarby. Wulkaniczne dziedzictwo wciąż jest żywe, w okolicy biją termalne źródła bogate w siarkę, wapń, magnez i żelazo.
Średniowieczne bogactwo, kluczowy ośrodek górniczy Europy
Pierwsze wzmianki o wydobyciu minerałów w tym regionie pochodzą z 1156 roku. W 1255 roku król Węgier Bela IV nadał osadzie prawa miejskie i przywileje górnicze. Od tej pory Bańska Szczawnica stała się jednym z kluczowych ośrodków wydobywczych w Europie.
W średniowieczu należała do trójki najbogatszych miast górniczych Królestwa Węgier, obok Kremnicy i Bańskiej Bystrzycy. Z tutejszych kopalń pozyskiwano głównie srebro i złoto, ale także miedź, ołów, cynk i rtęć. Miedź odegrała szczególną rolę w rozwoju miasta od XIV wieku, była surowcem pożądanym w całej Europie, wykorzystywanym do produkcji narzędzi, monet i broni.
Miasto należało do Związku Siedmiu Miast Górniczych i eksportowało kruszce do Polski, Austrii czy Wenecji. Pomimo późniejszych trudności, takich jak najazdy tureckie czy zmiana kierunku wydobycia, Bańska Szczawnica zachowała swoje znaczenie.
Spacer po przeszłości
Brukowane uliczki Starego Miasta to żywa lekcja historii. Stary Zamek, kościoły, kaplice i kamienice opowiadają o dawnej świetności. Szczególnie zachwycający jest Plac Świętej Trójcy, gdzie światło zachodzącego słońca maluje elewacje budynków jak na starym obrazie.
Zwiedzając Sztolnię Bartolomej i Sztolnię Glanzenberg, można dosłownie dotknąć historii górnictwa. Z kolei z murów zamku rozpościera się widok na okoliczne wzgórza i na wspomniany plac z monumentalną Kolumną Morową, barokowym pomnikiem wzniesionym w 1767 roku ku pamięci ofiar dżumy. To jeden z najwyższych tego typu pomników w kraju, symbol nadziei i przetrwania.
Ciekawostką, o której warto wspomnieć, jest coroczny pochód salamandrowy (Salamandrový sprievod), który odbywa się we wrześniu. To barwna parada studentów, górników i mieszkańców, będąca hołdem dla górniczych tradycji. Atmosfera tego wydarzenia doskonale oddaje ducha miasta, szacunek dla przeszłości i radość wspólnego świętowania.
Miasto nauki i duchowości
W 1735 roku powstała w Bańskiej Szczawnicy pierwsza na świecie techniczna szkoła górnicza, przekształcona później w Akademię Górniczo-Leśną. Dzięki bliskości kopalń uczelnia stała się pionierem nowoczesnych rozwiązań technicznych. W jej ogrodzie botanicznym, liczącym ponad 3 hektary, rosną m.in. sekwoje mamucie, to spokojna przystań łącząca naturę z nauką.
Dla tych, którzy szukają wyciszenia i inspiracji, polecam Kalwarię na Ostrej Górze. To barokowy zespół sakralny złożony z trzech kościołów i dziewiętnastu kaplic. Wzniesiony w XVIII wieku, jest nie tylko miejscem kultu, ale też duchowej refleksji, a widok ze szczytu to prawdziwa nagroda za trud wspinaczki.
Dlaczego warto tu przyjechać?
Przyjedź i poczuj duszę Bańskiej Szczawnicy! To wyjątkowe połączenie bogatej historii, zachwycającej architektury, malowniczej przyrody i niezaprzeczalnego ducha dawnych odkrywców. Idealne zarówno na krótki wypad, jak i dłuższy pobyt. Nic dziwnego, że w 1993 roku zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Z praktycznego punktu widzenia najlepiej spędzić tu minimum dwa dni. Miasto jest niewielkie, ale pełne zakamarków. Dobrym wyborem noclegowym jest pensjonat tuż przy centrum, a po całym dniu wędrówek warto spróbować lokalnych haluszków z bryndzą w jednej z tradycyjnych restauracji.
Dziękuję SLOVAKIA TRAVEL, narodowej agencji turystycznej, za pomoc w rozwianiu wątpliwości dotyczących publikacji tej fotorelacji.
Zapraszam do obejrzenia galerii zdjęć, które uchwyciły atmosferę i energię Bańskiej Szczawnicy.
A Ty? Masz swoje ulubione miejsca na Słowacji?
To właśnie ta różnorodność sprawia, że emocje towarzyszące każdemu miejscu są nie do podrobienia. W pamięci szczególnie zapadła mi wizyta w jednej z kopalń, ciemność, chłód i echo kroków tworzyły atmosferę jak z innego świata. Chwila, gdy przewodnik zapalił lampę górniczą i odsłonił mieniącą się rudę w ścianie tunelu, była jak otwarcie drzwi do przeszłości.
Bańska Szczawnica: Miasto zrodzone z wulkanu, srebra i tajemniczych wód
Nazwa „Bańska” pochodzi od słowackiego słowa baník, czyli górnik, to jasne nawiązanie do górniczej historii miasta. Z kolei „Szczawnica” to spolszczenie słowackiego Štiavnica, które pochodzi od słowa štiav, oznaczającego kwaśne wody, czyli szczawy. Nazwa ta nawiązuje zatem nie tyle do otaczających miasto gór, co do licznych mineralnych źródeł występujących w regionie.
Według miejscowej legendy, to salamandra – magiczne stworzenie uznawane za strażnika ognia i minerałów, wskazała górnikom miejsce, w którym odkryto złoża kruszców. Tam właśnie powstała pierwsza kopalnia i z czasem całe miasto.
Trzeciorzędowy stratowulkan, którego centrum stanowi dzisiejsza Bańska Szczawnica, miał powierzchnię ponad 2000 km². Choć jego erupcje zakończyły się miliony lat temu, pozostawiły po sobie bogactwo minerałów. Ziemia kryje tu złoto, srebro, miedź i inne skarby. Wulkaniczne dziedzictwo wciąż jest żywe, w okolicy biją termalne źródła bogate w siarkę, wapń, magnez i żelazo.
Średniowieczne bogactwo, kluczowy ośrodek górniczy Europy
Pierwsze wzmianki o wydobyciu minerałów w tym regionie pochodzą z 1156 roku. W 1255 roku król Węgier Bela IV nadał osadzie prawa miejskie i przywileje górnicze. Od tej pory Bańska Szczawnica stała się jednym z kluczowych ośrodków wydobywczych w Europie.
W średniowieczu należała do trójki najbogatszych miast górniczych Królestwa Węgier, obok Kremnicy i Bańskiej Bystrzycy. Z tutejszych kopalń pozyskiwano głównie srebro i złoto, ale także miedź, ołów, cynk i rtęć. Miedź odegrała szczególną rolę w rozwoju miasta od XIV wieku, była surowcem pożądanym w całej Europie, wykorzystywanym do produkcji narzędzi, monet i broni.
Miasto należało do Związku Siedmiu Miast Górniczych i eksportowało kruszce do Polski, Austrii czy Wenecji. Pomimo późniejszych trudności, takich jak najazdy tureckie czy zmiana kierunku wydobycia, Bańska Szczawnica zachowała swoje znaczenie.
Spacer po przeszłości
Brukowane uliczki Starego Miasta to żywa lekcja historii. Stary Zamek, kościoły, kaplice i kamienice opowiadają o dawnej świetności. Szczególnie zachwycający jest Plac Świętej Trójcy, gdzie światło zachodzącego słońca maluje elewacje budynków jak na starym obrazie.
Zwiedzając Sztolnię Bartolomej i Sztolnię Glanzenberg, można dosłownie dotknąć historii górnictwa. Z kolei z murów zamku rozpościera się widok na okoliczne wzgórza i na wspomniany plac z monumentalną Kolumną Morową, barokowym pomnikiem wzniesionym w 1767 roku ku pamięci ofiar dżumy. To jeden z najwyższych tego typu pomników w kraju, symbol nadziei i przetrwania.
Ciekawostką, o której warto wspomnieć, jest coroczny pochód salamandrowy (Salamandrový sprievod), który odbywa się we wrześniu. To barwna parada studentów, górników i mieszkańców, będąca hołdem dla górniczych tradycji. Atmosfera tego wydarzenia doskonale oddaje ducha miasta, szacunek dla przeszłości i radość wspólnego świętowania.
Miasto nauki i duchowości
W 1735 roku powstała w Bańskiej Szczawnicy pierwsza na świecie techniczna szkoła górnicza, przekształcona później w Akademię Górniczo-Leśną. Dzięki bliskości kopalń uczelnia stała się pionierem nowoczesnych rozwiązań technicznych. W jej ogrodzie botanicznym, liczącym ponad 3 hektary, rosną m.in. sekwoje mamucie, to spokojna przystań łącząca naturę z nauką.
Dla tych, którzy szukają wyciszenia i inspiracji, polecam Kalwarię na Ostrej Górze. To barokowy zespół sakralny złożony z trzech kościołów i dziewiętnastu kaplic. Wzniesiony w XVIII wieku, jest nie tylko miejscem kultu, ale też duchowej refleksji, a widok ze szczytu to prawdziwa nagroda za trud wspinaczki.
Dlaczego warto tu przyjechać?
Przyjedź i poczuj duszę Bańskiej Szczawnicy! To wyjątkowe połączenie bogatej historii, zachwycającej architektury, malowniczej przyrody i niezaprzeczalnego ducha dawnych odkrywców. Idealne zarówno na krótki wypad, jak i dłuższy pobyt. Nic dziwnego, że w 1993 roku zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Z praktycznego punktu widzenia najlepiej spędzić tu minimum dwa dni. Miasto jest niewielkie, ale pełne zakamarków. Dobrym wyborem noclegowym jest pensjonat tuż przy centrum, a po całym dniu wędrówek warto spróbować lokalnych haluszków z bryndzą w jednej z tradycyjnych restauracji.
Dziękuję SLOVAKIA TRAVEL, narodowej agencji turystycznej, za pomoc w rozwianiu wątpliwości dotyczących publikacji tej fotorelacji.
Zapraszam do obejrzenia galerii zdjęć, które uchwyciły atmosferę i energię Bańskiej Szczawnicy.
A Ty? Masz swoje ulubione miejsca na Słowacji?
- filter_noneTagi:
book Powiązane artykuły:
Łemkowskie Bieszczady: Tam, gdzie czas zatrzymał się w drewnie i kamieniu
- format_list_bulletedKategorie:
- ▸ Turystyka
Tej jesieni zamieniłem Beskidy na… magiczne Podkarpacie. W połowie drogi między moim Bielskiem a Lwowem spędziłem dni i noce, które na zawsze zostaną w mojej pamięci. Ujęły mnie nie tylko malownicze krajobrazy, gdzie buki i dęby płonęły jesiennym kolorem – to była zaled...
Cmentarze Żydowskie: Kamienne Świadectwa Historii i Pamięci
- format_list_bulletedKategorie:
- ▸ Turystyka
Cmentarze żydowskie, często nazywane bet chaim („Dom Życia”) lub beth olam („Dom Wieczności”), są czymś więcej niż tylko miejscami pochówku. Dla mnie, są to święte przestrzenie o głębokim znaczeniu kulturowym i religijnym, które opowiadam poprzez obiektyw. To właśnie na...
Czeski Krumlov: Baśniowe Miasto UNESCO
- format_list_bulletedKategorie:
- ▸ Turystyka
Kiedy po raz pierwszy stanąłem na brukowanych uliczkach Czeskiego Krumlova, poczułem się jak bohater baśni. Zamek, którego potężne mury skrywają tajemnice dawnych władców, kolorowe kamienice zdobione misternymi sgraffitami i spokojna Wełtawa lśniąca w promieniach słońca...
Rozpocznij dyskusję...
Napisz pierwszą recenzję lub oceń artykuł...